Naar aanleiding van de vele relatieconsulten en de krachtige bewustzijns veranderingen in relaties, al gaat dat zoals het gaat, deel ik graag wat meer inzichten rond traumabinding.
Het blog pretendeert niet volledig te zijn, omdat traumabinding complexer is.
1. Inleiding: Wat is traumabinding?
Traumabinding is een psychologisch fenomeen waarbij een persoon een emotionele band vormt met iemand, waarbij die band gekenmerkt wordt door cycli van misbruik afgewisseld met momenten van vriendelijkheid. Daardoor ontstaat een krachtige en verwarrende band die vrij moeilijk te verbreken is. Het begrijpen van traumabinding is cruciaal om de signalen te herkennen en hulp te zoeken.
2. Wat is traumabinding?
Traumabinding treedt op in relaties ( verderop uitgebreide context) waarin sprake is van een aanzienlijke machtsongelijkheid, vaak met manipulatie, controle en emotioneel misbruik. De *misbruiker wisselt af tussen periodes van genegenheid en wreedheid, wat een cyclus van afhankelijkheid en verwarring creëert voor het slachtoffer. Deze intermitterende bekrachtiging zorgt ervoor dat het *slachtoffer zich vastklampt aan de positieve momenten, in de hoop op verandering, terwijl het de negatieve momenten verdraagt.
3. Tekenen van traumabinding
Het herkennen van traumabinding kan een uitdaging zijn, vooral voor degenen die diep geworteld zijn in dergelijke relaties.
Enkele veelvoorkomende signalen zijn:
* Het gevoel gevangen te zitten: ondanks het misbruik voelt het slachtoffer zich niet in staat de relatie te verlaten.
* Rationaliseren van het misbruik: het slachtoffer verzint vaak excuses voor het gedrag van de misbruiker, in de overtuiging dat ze kunnen veranderen.
* Emotionele achtbaan: de relatie wordt gekenmerkt door extreme hoogtepunten en dieptepunten, met momenten van intense genegenheid gevolgd door periodes van misbruik.
* Isolatie: de misbruiker kan het slachtoffer isoleren van vrienden en familie, waardoor hun afhankelijkheid van de misbruiker toeneemt.
4. Waarom ontstaat traumabinding?
Traumabinding is geworteld in de reactie van de hersenen op stress en beloning. De cyclus van misbruik en genegenheid triggert de afgifte van stresshormonen zoals cortisol tijdens misbruikepisodes en ‘feelgoodhormonen’ zoals dopamine tijdens momenten van vriendelijkheid. Dit creëert een krachtige chemische band die de gehechtheid aan de misbruiker versterkt.
5. De cyclus van traumabinding is een complex proces dat uit verschillende fasen bestaat, waardoor het voor het slachtoffer vaak moeilijk is om de gewelddadige relatie te herkennen en zich ervan te bevrijden.
De belangrijkste fasen zijn:
* Love Bombing: de misbruiker overlaadt het slachtoffer met buitensporige aandacht, genegenheid en geschenken. Dit creëert een sterke emotionele band en zorgt ervoor dat het slachtoffer zich speciaal en gewaardeerd voelt.
* Vertrouwen en afhankelijkheid: de misbruiker wint het vertrouwen van het slachtoffer en creëert een gevoel van afhankelijkheid. Het slachtoffer begint op de misbruiker te vertrouwen voor emotionele steun en validatie.
* Kritiek: de misbruiker begint het slachtoffer te bekritiseren en te devalueren, vaak in het begin subtiel. Deze fase tast het zelfrespect van het slachtoffer aan en maakt hen afhankelijker van de goedkeuring van de misbruiker.
* Gaslighting: de misbruiker manipuleert de perceptie van de realiteit van het slachtoffer, waardoor ze twijfelen aan hun eigen herinneringen en oordelen. Dit vergroot de afhankelijkheid van het slachtoffer van de misbruiker voor een gevoel van realiteit.
* Emotionele verslaving: het slachtoffer raakt emotioneel verslaafd aan de cyclus van hoogtepunten en dieptepunten. De intermitterende versterking van genegenheid en misbruik creëert een krachtige band die moeilijk te verbreken is.
* Verlies van Zelf: het slachtoffer verliest zijn/haar gevoel van identiteit en eigenwaarde. Ze voelen zich misschien gevangen en niet in staat om de relatie te verlaten, omdat ze geloven dat ze niet kunnen overleven zonder de misbruiker.
* Berusting en onderwerping: het slachtoffer berust in het misbruik, voelt zich hulpeloos en niet in staat om hun situatie te veranderen. Ze kunnen het gedrag van de misbruiker rationaliseren en geloven dat ze de behandeling die ze krijgen verdienen.
Begrijpen van deze stadia is helpend de patronen van traumabinding te herkennen en de steun te zoeken die ze nodig hebben om los te komen van misbruikrelaties.
6. Enkele voorbeelden van traumabinding in relaties in een bredere context:
* Romantische relaties: een partner wisselt af tussen liefdevol gedrag en beledigende acties. Bijvoorbeeld, ze kunnen hun partner overladen met liefde en cadeaus (bekend als “love bombing”), maar worden dan controlerend of verbaal beledigend. Het slachtoffer blijft omdat ze hopen dat het liefdevolle gedrag terugkomt.
* Ouder-kindrelaties: een beledigende ouder kan af en toe momenten van vriendelijkheid of lof bieden , maar gebruikt vaak manipulatie, kritiek of fysieke straf. Het kind wordt emotioneel afhankelijk van de ouder en verlangt naar de zeldzame positieve bekrachtiging.
* Gijzelingssituaties: bekend als het Stockholm-syndroom, ontwikkelt een gijzelaar een psychologische alliantie met zijn ontvoerder als overlevingsstrategie tijdens gevangenschap. De ontvoerder kan kleine daden van vriendelijkheid tonen te midden van het misbruik, waardoor een band ontstaat.
* Dynamiek op de werkplek: een werknemer kan een giftige werkomgeving ervaren waarin een baas afwisselt tussen lof en harde kritiek. De werknemer voelt zich gevangen en gelooft dat hij het misbruik moet doorstaan om zijn baan te behouden.
* Vriendschappen: een vriend kan een ander manipuleren door afwisselend ondersteunend en afwijzend of wreed te zijn. Het slachtoffer blijft in de vriendschap, in de hoop dat het ondersteunende gedrag terugkeert.
Deze voorbeelden illustreren hoe traumabinding kan optreden in verschillende soorten relaties, waardoor een complexe en vaak verwarrende emotionele gehechtheid ontstaat. Het herkennen van deze patronen is de eerste stap om los te breken en gezondere relaties te zoeken.
7. Stappen naar heling
Inleiding
Genezing van traumabinding is een uitdagende maar essentiële reis om je gevoel van eigenwaarde en welzijn terug te winnen. Traumabindingen worden gevormd door cycli van misbruik en genegenheid, waardoor een krachtige emotionele band ontstaat die moeilijk te verbreken kan zijn. Met de juiste strategieën en ondersteuning is het echter mogelijk om deze banden te overwinnen en gezondere relaties op te bouwen.
Stappen om te genezen van traumabinding
* Erken het misbruik: de eerste stap in genezing is het erkennen en accepteren dat de relatie misbruik is. Dit kan moeilijk zijn, omdat traumatische banden vaak een mix van goede en slechte tijden inhouden, maar het erkennen van de realiteit van de situatie is cruciaal.
* Zoek professionele hulp: therapie kan een veilige ruimte bieden om je gevoelens en ervaringen te onderzoeken. Een therapeut die gespecialiseerd is in trauma en gewelddadige relaties kan je helpen de dynamiek van traumabinding te begrijpen en strategieën te ontwikkelen om je te bevrijden.
* Bouw een ondersteunend netwerk op: omring je met ondersteunende vrienden en familie die emotionele steun en praktische hulp kunnen bieden. Isolatie kan traumabindingen versterken, dus het is van vitaal belang om weer contact te maken met dierbaren.
* Stel grenzen: leren om gezonde grenzen te stellen en te handhaven is essentieel voor je herstel. Dit omvat het beperken of verbreken van contact met de misbruiker en het beschermen van je emotionele en fysieke ruimte.
* Beoefen zelfzorg: doe mee aan activiteiten die je fysieke, emotionele en mentale welzijn bevorderen. Dit kan bestaan uit lichaamsbeweging, hobby’s, meditatie en andere vormen van zelfzorg die je helpen om weer contact te maken met jezelf.
* Inzicht in de psychologie achter traumabinding kan je in staat stellen om weloverwogen beslissingen te nemen over je relaties. Kennis is een krachtig hulpmiddel om de cyclus van misbruik te doorbreken.
* Ontwikkel zelfcompassie: wees aardig voor jezelf tijdens het helingsproces. Erken dat herstel niet lineair is en dat tegenslagen een normaal onderdeel van de reis zijn. Behandel jezelf met dezelfde compassie die jij aan een vriend zou bieden.
* Maak een veiligheidsplan: als de relatie fysiek gewelddadig is, ontwikkel dan een plan om veilig te vertrekken. Dit kan betekenen dat je hulp zoekt bij organisaties voor huiselijk geweld, een veilige plek vindt om te verblijven en een vertrouwd persoon hebt om te bellen in geval van nood.
Conclusie
Genezen van traumabinding is een geleidelijk proces dat geduld, steun en zelfcompassie vereist. Door het misbruik te erkennen, professionele hulp te zoeken en een sterk ondersteuningsnetwerk op te bouwen, kun jij loskomen van de cyclus van traumabinding en toewerken naar een gezonder, bevredigender leven. Denk eraan dat jij pas gedijt en groeit in relaties ( in de brede context) die gebaseerd zijn op wederzijds respect, liefde en vriendelijkheid.
Traumabinding is een meergelaagde complexe en diepgewortelde psychologische reactie op misbruik. Door de signalen te herkennen en de onderliggende mechanismen te begrijpen, kun je je bevrijden van schadelijke relaties en beginnen aan de reis naar genezing en zelfbekrachtiging. Je bent niet langer een slacht-offer, maar een creator van jouw toe-komst. Het is een radicale weg naar ont-hechting, geen snelle quick fix oplossing.
Liefs Mieke
Professionele hulp zoeken is een teken van kracht, niet van zwakte. Helaas hoor /lees ik wel eens te vaak ‘ ik geloof niet dat een therapeut me hierbij kan helpen.’ Echter is dit een overtuiging gevormd door diepere lagen. Therapeuten hebben meestal wel zelf een heel traject doorlopen, naast de kennis die ze hebben verworven. Zwart/wit denken en oordelen is niet wat helpend is.