Rudolf Steiner heeft in zijn voordracht ‘Gezond oordelen’ (gegeven in Dornach op 15 augustus 1920) een diepgaande visie gedeeld over hoe we tot een gezond oordeel kunnen komen. Voor Steiner is oordelen niet zomaar een mentale activiteit, maar een levensproces dat verbonden is met onze innerlijke ontwikkeling en morele bewustzijn.
https://www.bol.com/…/p/gezond-oordelen/1001004010319591
We leven in een tijd waarin meningen en oordelen snel gevormd en nog sneller gedeeld worden. Rudolf Steiners oproep tot gezond oordelen als een zachte, maar krachtige tegenstem is meer dan ooit levend en actueel.
Niet oordelen op basis van impuls of gewoonte, maar vanuit een innerlijk rijpingsproces—dat is de kern van wat Steiner bedoelt met een gezond oordeel.
Voor Steiner is oordelen geen puur intellectuele bezigheid. Het is een levend proces dat ontstaat wanneer denken, voelen en willen in harmonie samenwerken. Een gezond oordeel is niet alleen logisch, maar ook moreel doordacht en innerlijk verbonden met de werkelijkheid. Het is een oordeel dat niet voortkomt uit het hoofd alleen, maar ook uit het hart.
Steiner nodigt ons uit om eerst te leren waarnemen zonder direct te oordelen. In plaats van meteen een mening te vormen, vraagt hij om een open houding: een innerlijk luisteren naar wat zich werkelijk aandient. Pas wanneer het waargenomene in ons heeft kunnen rijpen, ontstaat er ruimte voor een oordeel dat niet scheidt, maar verbindt.
Hij noemt dit proces een vorm van innerlijke scholing. Door meditatie, zelfreflectie en het cultiveren van morele intuïtie leren we ons denken te zuiveren van vooroordelen. Zo ontstaat een oordeel dat niet alleen waar is, maar ook goed.
In een wereld vol ruis, polarisatie en snelle conclusies, is het vermogen om gezond te oordelen een daad van innerlijke vrijheid. Het vraagt moed om niet mee te gaan in de stroom van oppervlakkige meningen, maar om stil te worden, te luisteren, en van binnenuit te antwoorden.
Innerlijke scholing ( zelfreflectie, cultiveren van morele intuïtie, meditatie), openheid voor de geestelijke wereld ( oordeelsvermogen verdiept zich wanneer we ons verbinden met hogere inzichten), oefenen van onbevooroordeeld waarnemen ( eerst volledig in het fenomeen duiken, daarna tot bevindingen komen is een rijpingsproces) zijn enkele actieve vormen om tot een helder inzicht en visie te komen.
Gezond oordelen is geen luxe, maar een noodzaak voor wie wil bijdragen aan een menswaardige samenleving. Het is een vorm van lichtwerk waarbij het hart mee mag spreken en het denken dienstbaar wordt aan het geheel.