Met de Zon in Weegschaal ontwaak je voor de delicate dans van evenwicht en harmonie die het leven je oproept te omarmen. Deze periode nodigt je uit om de relaties te onderzoeken die je wereld vormgeven, en dringt aan op een dieper begrip van hoe je keuzes resoneren met anderen.
De Weegschaal herinnert je eraan dat echt partnerschap niet alleen draait om compromissen sluiten, maar om het creëren van een gedeelde visie die zowel je individualiteit als het collectief eert. Door de schoonheid van dualiteit te herkennen, word je ertoe aangezet de schaduwen die je evenwicht verstoren onder ogen te zien, wat een kans biedt op genezing en groei. De hemelse energie moedigt je aan om in je authentieke kracht te stappen en tegelijkertijd verbindingen te creëren die je geest en de mensen om je heen voeden.
Met de Zon die het rijk van samenwerking en diplomatie verlicht, word je uitgedaagd om deze energie te benutten voor praktische toepassingen in je dagelijks leven. Denk na over waar je je behoeften mogelijk hebt verwaarloosd ten gunste van anderen, en stel jezelf intenties om grenzen te stellen die zowel jezelf als relaties eren. Laat je stem, terwijl je de dialoog aangaat, een kanaal voor helderheid zijn, zodat mededogen je interacties kan leiden.
Dit seizoen is rijp voor het kweken van begrip en het vinden van gemeenschappelijke basis, of het nu gaat om persoonlijke relaties of bredere sociale contexten. Omarm deze reis als een katalysator voor transformatie, zodat het licht van Weegschaal je pad naar bewuste verbinding en een zinvol leven kan verlichten.
Wanneer Mars Schorpioen binnengaat, sta je op het kruispunt van verlangen en transformatie, waar de pure energie van ambitie samensmelt met de diepten van je emotionele landschap. Deze transit vraagt om een openlijke verkenning van je motivaties; het is een tijd om de lagen van angst en kwetsbaarheid af te pellen die je ware intenties verhullen.
Omarm deze intensiteit, want in de schaduwen ontdek je de pareltjes van authenticiteit. Laat je leiden door je passies, maar onthoud dat helderheid alleen ontstaat wanneer je bereid bent de verborgen krachten die een rol spelen onder ogen te zien. Stel duidelijke grenzen en kanaliseer deze krachtige energie in activiteiten die resoneren met je diepste waarden, en ontsteek zo een vuur dat blijvende verandering kan aanwakkeren.
Terwijl je door de complexiteit van deze energie navigeert, besef dan dat de kracht van Mars in Schorpioen niet alleen ligt in zijn vermogen tot gedrevenheid, maar ook in zijn vermogen om veerkracht te bevorderen door introspectie. Gebruik deze periode om je te verdiepen in de psychologie van je relaties en ambities.
Wat drijft je vooruit? Welke angsten houden je tegen? Door deze waarheden onder ogen te zien en te eren, kweek je een dieper begrip van niet alleen je verlangens, maar ook de impact die ze hebben op de richting van je leven. Zoek helderheid in je intenties en stem ze af op concrete stappen, want binnen deze afstemming vind je de kracht om uit de as van je eigen maaksel te herrijzen en herboren te worden tot een authentiekere versie van jezelf.
Ik weet niet hoe het met jou zit, maar september is een van mijn favoriete maanden. De bladeren beginnen te vallen. Er hangt een tastbare energie in de lucht die ons fluistert over de komende herfstdagen.
Velen van ons beginnen met de voorbereidingen voor de winter, zowel fysiek als spiritueel. In dit blog ontdek je wat Mabon betekent en diverse manieren om Mabon sfeervol te vieren.
De equinox valt altijd samen met de intrede van de Zon in Weegschaal. Weegschaal is het teken van harmonie, balans en rechtvaardigheid. Het nodigt ons uit om balans te vinden tussen werk en rust, geven en ontvangen; relaties onder de loep te nemen: hoe we staan in verbinding met anderen; schoonheid, kunst en esthetiek te waarderen als uitdrukking van innerlijk evenwicht.
Voor mensen met een sterke Ram-energie kan dit voelen als een tegenwicht: waar Ram de pionier is, gericht op actie en zelfexpressie, vraagt Weegschaal om samenwerking, luisteren en afstemmen. Het universum nodigt ons dus uit om beide polen in onszelf te integreren.
**Wat betekent Mabon?
Mabon is de Wicca/heidense term voor de herfst-equinox die jaarlijks tussen 21 en 23 september plaatsvindt. Het is de eerste officiële dag van de herfst, ook wel bekend als de Heksendankzegging. Mabon is het tweede van drie oogstfeesten voor veel Wiccans, heksen en neo-heidenen (Lughnasadh en Samhain zijn de andere twee). Mabon is het verwelkomen van de oogst en ons laatste afscheid van de lange zomerdagen. Want na de herfst-equinox zullen de dagen korter worden dan de nachten.
In de oude Keltische tijden was Mabon een tijd waarin een deel van de vrouwen uit de heuvels afdaalde, waar ze voor het vee en de kinderen zorgden, om de mannen te helpen bij het oogsten van de oogst. Soms vonden handvasten plaats, wat als het ware een voorloper is van het huwelijk. Maar iedereen feestte en vierde de overvloed van de aarde.
** Wie is Mabon ?
De term Mabon is van Keltische oorsprong – het is de naam van een Welsh Keltische mythologische figuur. Zijn naam duikt op in de Arthur-legende en komt voor in de Welshe Keltische mythologie. Mabon wordt uitgesproken als May-bahn en zijn naam vertaalt zich als de Grote Zoon. Wat logisch is dat de moeder van Mabon Modron “de Grote Moeder” is. Hier zien we een goddelijk moeder-zoonmotief, zoals in veel andere religieuze en culturele geloofssystemen (Maria – Jezus; Isis – Horus, etc.).
Mabon is een Welshe Keltische god van licht, dood en wederopstanding, de oogst en meer. Hij is de eeuwige belichaming van jeugd en onsterfelijkheid. Interessant genoeg werd hij, toen hij nog maar 3 dagen oud was, van zijn moeder gestolen.
Het blijkt dat Modron, na veel zoeken en rouwen, hoort dat het eigenlijk prima met Mabon gaat: hij is veilig geweest in een buitenaards rijk dat zich in de baarmoeder van Mabon bevindt. Omdat Modron een aardgodin is, en waarschijnlijk een personificatie van de aarde zelf, is het idee dat haar zoon voor altijd in haar baarmoeder zit logisch. We zijn allemaal veilig in de liefdevolle omhelzing van Moeder Aarde. En we zijn voor altijd jong in haar ogen.
Het is interessant om op te merken hoe de herfstequinox vernoemd werd naar een mannelijke god, Mabon, in plaats van naar de vrouwelijke godin Modron die nauwer verbonden is met de aarde en de oogst daarvan. Je zou ook kunnen horen dat Mabon de zoon is van de Welshe paardengodin Rhiannon. Dit komt omdat Modron soms wordt gezien als Rhiannon in een andere gedaante.
Kruiden Voedsel Stenen Goden
Eikel/Eik Appel Amber- Mabon Feesten
Rozemarijnbrood- Bergkristal Modron oogsten
Saliewijn- Citrien Demeter-aanbod
Wijnruit- Gele topaas Persephone Ritueel
Zonnebloempompoen Goldstone Rhiannon maïsdollies
Appels zijn een symbool van de herfst en kunnen daarom worden gebruikt in Mabon-diners en decor.
** Traditionele Mabon-vieringen
Op Mabon kennen we een paar aardgodinnen die tijdens de winter symbolisch ‘ondergronds’ gaan om uit te rusten, waaronder Persephone en Inanna. In de lente worden ze opnieuw geboren. In moderne tijden bieden Druïden plengoffers aan de Groene Man van het bos op Mabon, terwijl Wiccans het Moederaspect van de Godin erkennen. Dit zijn slechts enkele traditionele Mabon-vieringen.
Enkele eenvoudige Mabon-vieringen
Versier je Mabon-altaar met dennenappels, eikels, fonkelende oranje lichtjes, bladeren, appels, kalebassen,…oranje, bruine, rode en gele tinten zijn het beste voor een Mabon- altaar.
Versier je huis : Gemakkelijke, goedkope ideeën voor decoratie zijn onder meer: gedroogde bladeren en/of eikels (geplukt in uw tuin of het dichtstbijzijnde park), gedroogde maïskolven of holle kalebassen van een plaatselijke markt of ambachtswinkel. Herfstkransen met appels, pompoenen, bladeren, etc. Groene, bruine en oranje kaarsen verspreid door het hele huis. Herfstkleurig beddengoed geeft een leuke touch.
Maak van je hele huis je Mabon-altaar! Gedroogde eikels zijn een geweldige decoratie voor Mabon en op je Mabon-altaar
Houd een Mabon-feest: In plaats van een uitgebreid Mabon-feest te plannen, kunt je je feest in je dagelijks leven integreren door een gepland herfstdiner te koken. In plaats van de gebruikelijke snelle wekelijkse maaltijd, kun je proberen een met kruiden geroosterde kip te maken met sperziebonen van citroentijm en daarna een pompoendessert.
° Dankbaarheid : Het gaat over dankbaar zijn en dank zeggen aan de aarde en de goden/voorouders voor wat we in het leven hebben. waar ben je dankbaar voor? Deel je dankbaarheid tijdens het eetmaal of bedank gewoon de mensen in je leven die het leven beter maken! Je kunt ook een offer op je altaar achterlaten voor de aardgodinnen of voorouders om je dankbaarheid te tonen.
°Mabon-viering vreugdevuur : Naast het vieren van een feest of het maken van knutselwerkjes voor Mabon-vieringen, is het hebben van een kampvuur altijd een warme en welkome traktatie in de herfst. Als gezin schrijven we graag op een vel papier waar we dankbaar voor zijn. Gooi het vervolgens in het vuur als een soort dankbaarheidsgebed of offer aan de elementalen, goden en voorouders.
° Rituelen voor welvaart : Omdat de Herfst Equinox in essentie een oogstfeest is, is WELVAART een belangrijk thema op deze sabbat. Als je wat extra geld op de bank of eten op tafel kunt gebruiken, voer dan rituelen uit om meer welvaart in je leven op Mabon te brengen. Dit kan zo simpel zijn als een kaarsspreuk, of zo uitgebreid als een ceremoniële cirkel waarin je de aardegodin aanroept.
° Spreek spreuken uit voor evenwicht : Als het leven de laatste tijd chaotisch lijkt, als er onenigheid is in je huis of in jezelf, heb je balans nodig. De beste dagen om rituelen uit te voeren en spreuken uit te spreken voor evenwicht zijn de Equinox-dagen: Ostara en Mabon. Op de Equinox is de tijdsduur overdag gelijk aan de tijdsduur in de nacht. Er is in wezen een perfecte balans. Verzamel je gereedschap en ingrediënten, versier de ruimte die je gaat gebruiken (indien mogelijk), breng offers aan de aarde en je goden en spreek een spreuk uit om de energieën weer in balans te brengen.
° Mabon-zegeningen : Dit is een goed moment om voedsel te doneren aan een voedselbank. Ruim je kasten op en doneer kleding die je niet meer draagt aan de dichtstbijzijnde daklozenopvang. Hetzelfde geldt voor kinderspeelgoed en kleding. Zegen anderen op een sabbat waar jij je het meest gezegend voelt. Wat je geeft, krijg je drie keer terug.
° Dobberen voor appels : Het is NOOIT te vroeg in de herfst om appels te gaan zoeken! Dit is een oude traditie die eeuwen teruggaat op de Britse eilanden. Appels zijn een duidelijk symbool van het herfstseizoen, dus wat is een betere manier om het seizoen te beginnen dan met een ouderwetse appelduikwedstrijd?
° Divinatie: Mabon is een perfect moment om allerlei soorten waarzeggerij te doen. Een paar die we bijzonder geschikt vinden voor deze oogstvakantie zijn onder meer: Tarot, orakel, het lezen van voortekenen van dieren en vogels, aleuromancy (waarzeggerij met bloem), Ogham, spiegelkijken, vuurscryen en meer. De geesten en goden zijn altijd actief op een equinox of zonnewende en zijn doorgaans bereid ons berichten uit de geestenwereld te geven.
° Mabon herfst voordeurwas: We hebben allemaal zegeningen nodig in ons leven, toch? De herfst is de perfecte tijd om voorspoed en vreugde in huis te oogsten. Een gemakkelijke en effectieve spreuk bestaat uit het maken van een kruideninfusie met herfstaroma’s en het vervolgens afwassen van je voordeur.
Wat je nodig hebt: Pot (middelgroot tot groot formaat) Water (16+ oz): als je zon- of maanwater hebt, nog beter! Kruidnagel (1 eetlepel): kruidnagel is perfect voor bescherming en zuivering Nootmuskaat (1 el): voor voorspoed en geluk – Appelschijfjes (3): om verbinding te maken met het oogstseizoen en de Godin aan te roepen – Kaneelstokje (1 stokje OF 1 eetlepel in poedervorm): om de effecten van de spreuk te versterken Steranijspeul (1): verdrijft het kwaad Washandje/doek
Hoe maak je een herfstoogst voordeurwasbeurt: 1. Doe je water in de pan en zet deze op middelhoog vuur op het vuur. 2. Voeg alle kruideningrediënten toe. Laat het water nauwelijks koken en zet het vervolgens lager om te laten sudderen. 3. Laat het minimaal 15 minuten op laag vuur sudderen. 4. Haal van het vuur en laat het afkoelen. 5. Giet in een koele kom. 6 . Afhankelijk van hoe vuil de voordeur is, kun je overwegen deze voorafgaand de deur schoon te vegen . 7. Begin aan de binnenkant van de voordeur en was vanaf de onderkant van de deur naar de bovenkant .
Terwijl je dit doet, verwelkom je de herfstzegeningen in je huis door te zeggen of te zingen: ‘Herfstoogstgoden, vul dit huis met liefde, vreugde en voorspoed. Wij danken u. Zo zal het zijn.”
Visualiseer de zegeningen die via de voordeur je huis binnenkomen, op wat voor manier dan ook. Je kunt het zien als een helder oranje of geel licht dat naar binnen stroomt.
Of je kunt het in zijn fysieke vorm zien. Als je klaar bent met de binnenkant van de voordeur, ga dan naar buiten en was de voordeur op dezelfde manier schoon als de binnenkant. Als je klaar bent, giet je het mengsel naar buiten bij je voordeur (op de grond). En bedank je goden/voorouders/gidsen/universum.
De herfst-equinox helpt ons herinneren dat het leven cyclisch is: oogsten en rusten, zaaien en groeien, licht en donker. Net zoals de natuur zich klaarmaakt voor een periode van rust, kunnen ook wij naar binnen keren om stilte, reflectie en hernieuwing te vinden.
Mabon is daarmee niet alleen een oogstfeest, maar ook een uitnodiging tot balans: om dankbaar te zijn voor wat er is, en te vertrouwen dat in de rust en duisternis van de komende maanden nieuwe zaden voor de toekomst zullen ontkiemen.
** Herfstequinox en Mabon per sterrenbeeld
Ram (21 maart – 19 april)
Voor de vurige Ram kan de equinox confronterend zijn: je energie wil vooruit, maar Weegschaal nodigt je uit tot samenwerking. Kijk bewust naar je relaties: hoe kun je je vurige kracht inzetten zonder te overheersen? Het is een moment om te leren luisteren en compromissen te sluiten.
Stier (20 april – 20 mei)
Voor Stier gaat de equinox over ritme en dagelijkse gewoonten. Onderzoek hoe je beter voor je lichaam kunt zorgen: voeding, rust, en kleine rituelen die je aarden. Mabon herinnert je eraan dat overvloed niet alleen materieel is, maar ook in warmte, liefde en schoonheid schuilt.
Tweelingen (21 mei – 20 juni)
Tweelingen vinden tijdens de equinox inspiratie in creativiteit en communicatie. Schrijven, muziek, of gesprekken brengen je dichter bij balans. Let erop dat je niet verzandt in oppervlakkigheid: durf ook stilte en diepte toe te laten.
Kreeft (21 juni – 22 juli)
Voor Kreeft ligt de nadruk op thuis, familie en emotionele veiligheid. Dit is een goed moment om je huis te eren met een klein Mabon-ritueel: bloemen, kaarsen of symbolen van de oogst. Je hart zoekt verbinding, maar ook bescherming.
Leeuw (23 juli – 22 augustus)
De equinox nodigt Leeuw uit om na te denken over expressie en rol in de wereld. Waar straal je echt, en waar speel je een rol voor applaus? Balans tussen innerlijke waardigheid en uiterlijke erkenning is nu belangrijk.
Maagd (23 augustus – 22 september)
Voor Maagd is dit een tijd van afronding en ordening. De zon schuift van jouw teken naar Weegschaal: tijd om los te laten wat niet meer klopt, zodat er ruimte komt voor rust en schoonheid. Perfect moment om kleine rituelen van dankbaarheid in je dagelijks leven te brengen.
Weegschaal (23 september – 22 oktober)
Voor Weegschaal is dit jouw seizoen. Je voelt de roep om balans, schoonheid en harmonie nog sterker. Let wel: balans betekent niet iedereen tevreden stellen, maar trouw zijn aan jezelf terwijl je in verbinding blijft.
Schorpioen (23 oktober – 21 november)
De equinox wakkert je vermogen tot transformatie aan. Het is een goed moment om dieper te kijken naar verborgen gevoelens en oude patronen los te laten. Rituelen rond loslaten en stilte brengen je kracht en helderheid.
Boogschutter (22 november – 21 december)
Voor Boogschutter draait dit moment om leren en visie. Waar heb je dit jaar je horizon verbreed? Het is een tijd om inzichten te delen en dankbaar te zijn voor de innerlijke oogst van wijsheid.
Steenbok (22 december – 19 januari)
De equinox herinnert Steenbok eraan dat werk en verantwoordelijkheid niet alles zijn. Tijd nemen voor balans, relaties en schoonheid voedt je ziel. Laat perfectionisme los en erken dat rust ook productief is.
Waterman (20 januari – 18 februari)
Voor Waterman is dit een uitnodiging om idealen concreet te maken. Hoe dienen jouw ideeën de gemeenschap? Balans vinden tussen visie en realiteit, tussen vrijheid en verbondenheid, staat nu centraal.
Vissen (19 februari – 20 maart)
De equinox brengt voor Vissen de kans om intuïtie en empathie te gronden. Kunst, meditatie of stilte helpen je ziel te voeden. Wees niet bang om grenzen te trekken: balans betekent ook jezelf beschermen.
Zo wordt de herfstequinox niet alleen een collectief feest van balans en dankbaarheid, maar ook een persoonlijke uitnodiging voor groei en afstemming per zonneteken.
We kennen het allemaal: dat moment waarop we ons irriteren aan een ander. Misschien omdat iemand ons niet begrijpt, een andere mening heeft, of dingen doet die we onredelijk vinden. In onze tijd van social media, snelle meningen en polarisatie lijkt onverdraagzaamheid haast de norm.
Maar Rudolf Steiner wees er al ruim een eeuw geleden op dat onverdraagzaamheid en kritiek ons juist afhouden van echte groei – zowel persoonlijk als samenlevend. Onverdraagzaamheid sluit deuren. Onvermijdelijk dat dit gebeurt.
Volgens Steiner is onverdraagzaamheid een teken dat we nog gevangen zitten in onze eigen sympathieën en antipathieën. We vinden iets prettig of onprettig en willen dat de wereld zich daarnaar voegt. Maar juist dit vernauwt onze blik. Wie niet kan verdragen dat de ander anders denkt, voelt of handelt, sluit de deur voor de rijkdom van het leven.
Steiner zag verdraagzaamheid niet als slapheid of onverschilligheid, maar als een spirituele oefening: een bewuste keuze om de ander ruimte te laten, ook als die ons irriteert of uitdaagt. Het betekent: innerlijk vrij blijven, niet meegezogen worden in verzet of vijandigheid.
Kritiek is een ander spanningsveld. Natuurlijk hebben we allemaal oordelen. Maar, zegt Steiner, veel kritiek is eigenlijk verhulde ergernis. We voelen ons beter door de zwaktes van een ander te benoemen. Die houding verhardt de ziel en sluit ons af voor de impulsen van de geestelijke wereld.
Daar tegenover staat een andere weg: opbouwende observatie. Niet meteen veroordelen, maar kijken wat er ís. Begrijpen in plaats van neersabelen. En als we iets willen zeggen, dan vanuit liefde en de wens om te helpen – niet vanuit irritatie.
Steiner benadrukte dat echte kritiek begint bij onszelf. Pas wanneer we onze eigen eenzijdigheden onder ogen zien, kunnen we anderen eerlijk tegemoet treden. Zelfkritiek is geen zelfkastijding, maar een oefening in eerlijkheid en nederigheid.
Probeer eens dit:
++ Herken het moment dat je kritiek wilt geven of onverdraagzaamheid voelt.
++ Adem en vraag jezelf: “Komt dit uit liefde of uit ergernis?”
++ Oefen in stil blijven en innerlijk kijken, in plaats van direct reageren.
++ Formuleer je woorden zo dat ze iets opbouwen – of zwijg als dat beter dient.
Onverdraagzaamheid en vernietigende kritiek zijn makkelijk. Maar ze maken de wereld harder en kouder. Verdraagzaamheid en liefdevolle eerlijkheid vragen meer moed, maar ze openen deuren – in onszelf en in de ander. Ze maken ruimte voor werkelijke ontmoeting en voor de geestelijke krachten die, volgens Steiner, altijd rond ons aanwezig zijn.
Kortom: Onverdraagzaamheid sluit, kritiek kan verwoesten. Maar verdraagzaamheid en liefdevolle waarneming openen de weg naar vrijheid, groei en verbondenheid. Lees het volgende rustig door en laat dat inwerken…van je hoofd/denken naar je hart/voelen.
* Negatieve kritiek werkt verhardend
Steiner waarschuwt dat veel kritiek voortkomt uit een drang om anderen te veroordelen. Zulke kritiek werkt verhardend op de ziel en sluit de criticus af voor nieuwe impulsen.
* Opbouwende observatie i.p.v. kritiek
Hij stelt dat men beter kan streven naar een houding van observeren, begrijpen en beschrijven, in plaats van meteen te veroordelen. Het gaat om zien wat is, zonder meteen af te breken.
* Zelfkritiek vóór kritiek op anderen
In zijn meditatieve oefeningen geeft Steiner aan dat men eerst naar zichzelf moet kijken: eigen zwakheden, eigen eenzijdigheden, voor men de fouten van anderen aanwijst. Alleen zo kan kritiek werkelijk vruchtbaar en waarachtig zijn.
* Kritiek transformeren in hulp
Als men toch kritiek heeft, moet dit uit een innerlijke houding van liefde en hulpvaardigheid komen, niet uit ergernis of vijandigheid.
Onverdraagzaamheid en de gevolgen ervan tekenen onze samenleving en onderlinge -verstandhouding. Sta je daar ook eens oprecht bij stil? Vanwaar het onverdraagzaam zijn vandaan komt?
* Onverdraagzaamheid belemmert ontwikkeling
Steiner benadrukt dat onverdraagzaamheid een teken is dat iemand nog sterk vastzit in zijn eigen sympathieën en antipathieën. Dit maakt het moeilijk om werkelijk objectief naar de wereld of de ander te kijken.
* Geestelijke weg vraagt verdraagzaamheid
Voor innerlijke scholing is het volgens Steiner noodzakelijk om verdraagzaamheid te ontwikkelen. Wie te snel oordeelt of weigert andere zienswijzen te verdragen, sluit zichzelf af voor de rijkdom van het leven en voor geestelijke inzichten.
* Vrijheid en liefde
Onverdraagzaamheid staat tegenover de grondhoudingen van vrijheid en liefde, die hij als basisprincipes van een gezonde sociale en geestelijke ontwikkeling beschouwt.
In communicatie gebeurt het oh zo vaak dat we dingen invullen voor de ander: en daar heb ik één belangrijke tip voor: NIVEA. Niets Invullen Voor Een Ander.
Bronnen met vergelijkbare inzichten
1. Steiner’s voordrachtencycli over “Antroposofie en de sociale kunst” / “De sociale driegeleding”
In deze werken spreekt hij over hoe mensen elkaar veroordelen, en dat ware sociale verhoudingen gesticht worden door begrip, tolerantie, en liefdevolle interesse. Je kunt kijken in de verzamelde voordrachten (GA-reeksen) over sociale ethiek.
2. “De Weg tot Inzicht in Hogere Werelden” (GA 10/11)
Daarin bespreekt Steiner wat waarnemen is, hoe de ziel leert zien, en hoe oordeel uitgespeeld moet worden tegenover waarneming. Dit is een rijke bron om na te gaan hoe hij kritiek en oordelen plaatst.
3. “Karma en reïncarnatie”
Steiner legt hier herhaaldelijk uit dat wat we innerlijk vasthouden (kritiek, onverdraagzaamheid) terugkeert via karma, en dat liefdevolle waarneming/gedachte de ziel verder helpt. Zelfreflectie en innerlijke zuivering zijn hier sleutelwoorden.
4. Steiner-archief (RSArchive / Rudolf Steiner Archive Online)
Deze website bevat veel van zijn lectuur in originele taal (Duits) en vertalingen. Door zoeken op termen als “Kritik”, “Toleranz”, “Liebe / liebende Betrachtung” kun je passages vinden waarin hij kritiek bespreekt in relatie tot liefde en begrip.
Vijf kerninzichten van Steiner (met bronnen)
* Wees alert op schijnbare ‘liefde’ of ‘tolerantie’ die leeg is!
Steiner waarschuwt dat mensen soms “liefde” of “tolerantie” proclamerén als formule, terwijl ze innerlijk niet werkelijk mededogend zijn — dat wordt in hogere werelden zelfs als onharmonisch ervaren. Met andere woorden: uiterlijke verdraagzaamheid zonder innerlijke warmte kan contraproductief zijn.
* Kritiek moet niet puur veroordelend zijn — er is een vraag: moet men helemaal afzien van kritiek?
In een compacte tekst/lezing bespreekt Steiner of men alle kritiek achterwege moet laten en hoe kritiek vruchtbaar kan zijn wanneer zij vanuit zelfkennis en opbouwende bedoeling komt — kritiek mag niet een middel zijn om iemand neer te halen. (Zie: “Should one Refrain from all Criticism?”).
* Eerst waarnemen en innerlijk zuiveren — dan pas oordeel vellen
In zijn praktische aanwijzingen voor innerlijk onderzoek (bijv. in Knowledge of Higher Worlds en verwante voordrachten) benadrukt Steiner dat men moet leren zuiver waarnemen en het eigen gevoels- en denkleven onderzoeken vóór men anderen beoordeelt.
Zelfreflectie en discipline zijn voorwaarde voor juiste oordelen.
* Innerlijke tolerantie is een noodzakelijke houding voor wie echt wil leren
In The Story of My Life en enkele voordrachten beschrijft Steiner dat hij persoonlijke ontmoetingen met mensen vaak invoelde als: innerlijke tolerantie is nodig om werkelijk te kennen en te begrijpen. Die innerlijke openheid is geen zwakte maar een epistemische voorwaarde.
* Liefde (in de zin van liefdevolle belangstelling) is ontplooiend — niet het latente verlangen te veroordelen
In voordrachten over liefde en geheugen (bv. Love and Its Meaning, Memory and Love) koppelt Steiner geestelijke ontwikkeling aan liefdevolle gerichtheid: de mens ontwikkelt zich meer door mededogende belangstelling en creatieve liefde dan door vernietigende kritiek.
Dit blog eindigend met de uitnodiging: Mens, ken uzelve.
We hebben meer dan genoeg in onszelf te ont-dekken in deze menselijke thematiek. Voor je kritiek geeft, denk na, sta stil bij jezelf, onderzoek of kritiek opbouwen en zinvol is, onderzoek wat je onderliggende boodschap is, en zitten daar nog diepere lagen in verborgen. Een scherpe waarnemer kan heel makkelijk de onderstroom voelen….daar moet je zelfs geen medium voor zijn.
Hoe je de grootste vijand van jezelf kunt zijn, weet je al, nietwaar? Te dik, te mager, te dom, saai, lui, oud, lelijk …… (vul het ontbrekende woord in). Met een dikke kont, korte benen, cellulitis op je buik, borsten als gebakken eieren, dikke neus die de helft van je gezicht inneemt….
Je bent nergens geschikt voor, je doet niet genoeg, je kunt niets goed doen… Kortom, één grote mislukking!
Hoe vaak per dag praat je zo tegen jezelf? Dagelijks wordt een verinnerlijkt ‘programma’ afgespeeld, op automatische piloot. Afhankelijk van het deelprogramma waarin je ‘pijnknop’ wordt ingedrukt door de buitenwereld.
Toen Roy Martina in één van zijn trainingen vertelde dat wij voor we 18 zijn geworden, een overvol geladen schijf met ons meedragen, zijnde: ‘ ik doe het nooit goed, ik ben een mislukking’, ‘ ik praat teveel, ik zal maar beter mijn mond houden,’ ‘ ik zie er niet uit, niemand vindt me leuk’, ‘ ook al doe ik mijn stinkende best, het wordt nooit perfect’ et cetera….uiteraard zijn we niet met die programma’s geboren, ( herinneringen en inprentingen uit eerdere incarnaties voor even parkeren) In de uiterlijke wereld presenteren we ons naar ons beste vermogen, we laten ons niet kennen en zien in onze programma’s, echter zijn die programma’s niet zo uniek of uitzonderlijk, ze zijn heel collectief herkenbaar. De ene mens heeft een heel intens programma, de ander heeft er niet zoveel last van, echter, we zijn er (nog) niet vrij van. Zelfs dat hoeft geen ‘streven’ te zijn, maar dat is mijn visie. Bewust bewegen, meebewegen, naar binnen, naar buiten, als golven die oneindig bewegen, in de onderstroom, de bovenstroom.
Ik hoor soms klanten jammeren dat ze het nu wel eens helemaal zat zijn. Het ene laagje van het programma is nog niet helemaal verteerd en hoppa, daar komt het volgende laagje aan. Wat goed gaat, waar we wel in flow zijn, wordt niet echt meer omarmd, want dat ervaren we als ‘normaal’, we ervaren het als evident. De focus soms te vaak op ‘ wat moet beter, wat moet anders, wat ‘moet’….’ Het lijkt erop alsof we onszelf ‘zweepslagen’ toedienen of ons laten vertellen dat dit de enige weg zou zijn.
Eerder las ik een stukje van Djwahl Khul (Opgestegen Meester en samenwerkend met o.a. Alice Bailey) over het streven naar ‘glamour’; in zijn leringen verwijst glamour naar de illusies en bedrieglijke schijn die de menselijke waarneming en het menselijk begrip vertroebelen. Deze illusies kunnen zich manifesteren als vervormde waarden en vervormde overtuigingen, misleidende emoties die voorkomen dat individuen de ware aard van de werkelijkheid zien.
Djwhal Khul benadrukt het belang van het herkennen en verdrijven van deze begoochelingen om spirituele helderheid en groei te bereiken. Hij suggereert dat door het cultiveren van onderscheidingsvermogen, het beoefenen van meditatie en zelfreflectie, mensen kunnen beginnen deze illusies te doorzien en zich beter kunnen afstemmen op hun hogere spirituele. Dit even terzijde, maar meer dan interessant om je in zijn leringen te verdiepen.
Misschien besteed je er helemaal geen aandacht meer aan.
Je denkt aan spiritualiteit, liefde voor anderen, maar je weet niet eens hoe je van jezelf moet houden. Als je niet van jezelf houdt, dan kun je geen liefde aan anderen geven omdat je die gewoon niet hebt. Niet weinig relaties zijn leunrelaties, codependent ( ongezond ongelijkwaardig afhankelijk) symbiotisch, toxisch ( alle vormen van agressie)….een energetische overeenkomst ‘ als jij me een goed gevoel geeft, dan zal ik van je houden; als jij me geneest van mijn zielepijn, dan zal ik van je houden, en als jij stopt met mij te ver-vullen, dan zoek ik naar iemand anders, dan weet ik dat je niet van me houdt. ‘ Relaties met al dan niet stilzwijgende energetische overeenkomsten. Er is heel veel over te delen.
Echter, groeien naar zelfliefde vraagt om die programma’s die vaak al sinds kindsbeen af voor waarheid zijn verinnerlijkt, is innerlijk werk. Een vriend, een partner, kan je daarin bijstaan ( want ook die vriend en/of die partner heeft ook eigen innerlijk werk te doen), naast je staan en blijven staan, door niet uit de verbinding te vluchten ( wat wel vaker gebeurt)….ook hierover is heel wat te delen.
Er zijn duizenden boeken geschreven over hoe je van jezelf kunt houden en hoe je de beste vriend van jezelf kunt worden. Je leest de een na de ander, probeert steeds terug te komen naar het beginpunt.
Theoretisch weet je wat je moet doen, maar op de een of andere manier heb je de indruk dat dit niet werkt voor jou.
Of ben je integendeel onder hun invloed veranderd in een egoïst? Het centrum van het universum met het opgeblazen ballon-ego, dat altijd en overal moet schijnen.
Dit is niet waar het allemaal om draait.
Allereerst identificeer je je misschien teveel met deze aardse vorm. en sta je er niet bij stil dat je een ziel in menselijke vorm bent, niet een menselijke vorm met een ziel. Je bent hier maar even. Als je uitlogt, kom je in een andere vorm terug.
Ten tweede creëer je zelf de werkelijkheid. Niet alleen een deel van de werkelijkheid, maar het is een geheel van je gedachten, gevoelens en overtuigingen gebruiken. Hendrik Ford zei:
“Of je nu denkt dat je het kunt, of je denkt dat je het niet kunt – je hebt gelijk”.
Dus, welke realiteit creëer je zelf?
Heb je je dit al gerealiseerd?
Begin vanaf vandaag met het observeren van je gedachten.
Beoordeel ze niet, maar merk je gedachten bewust op. Zie hoe vaak heb je jezelf bekritiseerd? Hoe vaak heb je jezelf beledigd en jezelf pijn gedaan met je denken? Realiseer je wanneer je het doet, hoe je het doet en waarom. Probeer tot de kern van deze gedachten te komen.
Ontdek of her-ontdek jezelf. Leer je echte behoeften kennen die ergens diep in het onbewuste liggen. Ontdek wat je leuk vindt en wat je niet leuk vindt, wat je plezier geeft en waar je bang voor bent. We hebben allemaal onze zwakheden, schaduwen, complexen, onderdrukte verwondingen en moeite met het accepteren van de inhoud. Er zijn geen perfecte mensen, dan wel mensen die perfect zichzelf mogen Zijn. Tegen de tijd dat je 18 bent, heb je ontelbare keren gehoord wie je zou zijn, zelfs van die mensen die je helemaal niet kennen, maar ‘van horen zeggen’ ( zie hierboven)
Neem kritisch waar in wat de media en het internet je laten zien.
Er zijn geen perfecte lichamen. We proberen een idee in te halen dat simpelweg niet bestaat.
Begrijp dat je zo perfect bent als je bent.
Meer heb je niet nodig. Je maakt deel uit van het universum. Onderdeel van een groter geheel. Een universum dat zichzelf uitdrukt. Een beeld van God. Je hebt het universum in je. Een enorme zee van emotionele processen, een biologische tuin. Je bent een cocktail van ervaringen, herinneringen en passies die nooit meer op deze manier zullen ontstaan. Waarom zou er iets mis met je zijn?
Maakt een hond met een hangend oor zich zorgen over zijn oor? Nee! Zo is het geboren en dat is mooi. Jij ook! Vergelijk jezelf niet met anderen, je hebt geen enkele reden om het te doen. Je bent perfect zoals je bent omdat je jezelf bent.
Accepteer wie je bent want zoals jij is er maar één! ( op aarde)
Je fouten en successen, je lichte en donkere kant. Hou van hen. Het zal het je gemakkelijker maken omdat je je hele leven non-stop 24 uur per dag met jezelf zult doorbrengen. Waar je ook gaat, neem je jezelf overal mee. Zelfs als je op vakantie gaat, neemt je IK geen verlof. Die gaat lekker mee.
Tot slot:
Begrijp dat al deze criteria waarmee jij jezelf vergelijkt, jou al heel lang geleden opgelegd, als baby en opgroeiend kind had je nog geen ‘verweer’. Waar jij vandaan kwam, was het enkel de ervaring van liefde, van licht, er was niets anders.
Je bent gewend om te vechten om de aandacht van iemand anders, om je belangrijk te voelen. Maar vertrouwen op erkenning van anderen zorgt er echt voor dat er innerlijk een leegte blijft knagen. Alles draait om de mening van anderen. En toch ben je ongeacht alles de liefde waard.
We zijn allemaal liefde waard. En toch zoeken we het altijd buiten onszelf omdat ons is geleerd dat we het alleen dankzij iets kunnen ervaren. Het is echter voldoende om gewoon te zijn om liefde te krijgen.
*Onvoorwaardelijke Zelfliefde
Ook wanneer je sommige van je eigenschappen en gedragingen niet kunt accepteren, wees daarin ook eerlijk met jezelf. De moed kunnen opbrengen om niet alleen voordelen maar ook nadelen te erkennen en de ruwe scherpe diamantdeeltjes te schaven. Het ontdekken van je sterke punten zal je meer zelfvertrouwen, kracht en vreugde geven.
*Je kunt ook van zwakte een troef maken.
In iets wat niet goed is verlopen, kan het je motiveren om je huidige leven te veranderen. Weg met negatieve gedachten over jezelf. Vervang ze door andere, positieve. Jij bent het enige in deze wereld die je kunt beheersen. Je verandert het weer of het gedrag van een ander niet, maar je kunt jezelf wel veranderen.
*Geef jezelf de tijd.
Voel je niet schuldig als je tijd aan jezelf besteedt. Het belangrijkste is om jezelf toestemming te geven voor je eigen liefde. Dit is een moeilijk proces, vooral omdat ons altijd is verteld om anderen voorop te stellen, maar je kunt het. Om van anderen te houden, moet je weten hoe je dat moet doen.
*Vergeef jezelf, accepteer en respecteer.
Stop met jezelf in diskrediet te brengen voor alles wat je niet bent en begin te herkennen wie je bent. Als je van jezelf houdt, zorg dan voor jezelf, respecteer je beperkingen, luister naar je behoeften en volg je dromen.
*Maak je geen zorgen over de negatieve meningen van anderen over jou.
Begrijp dat hoe anderen jou behandelen slechts een weerspiegeling is van hoe zij zichzelf behandelen. Neem niet alles voor jezelf. Voor jou is het belangrijkste wat je over jezelf denkt, niet wat iemand anders over jou denkt.
*Onthoud dat je niet alles hoeft te doen wat anderen doen.
Je hoeft geen toestemming van iemand te krijgen om iets op jouw manier te doen. Je tijd op aarde is onbetaalbaar. Wacht niet tot iemand je toestemming geeft om te leven. Ga weg van degenen die je deprimeren.
*Het menselijk leven wordt gekenmerkt door ups en downs.
Soms vier je wie je bent en voel je je zelfverzekerd met je vaardigheden. En soms voel je je onzeker, lelijk, dik, slordig en hopeloos. Het is allemaal menselijk. Maar hoe meer je liefde voor jezelf oefent, hoe gemakkelijker het zal zijn om te gaan met wat het leven zal brengen.
*Vraag je je nog steeds af hoe je de beste vriend van jezelf kunt zijn?
Het is makkelijk. Net hetzelfde als de beste vriend van je vrienden zijn. Als je tegen anderen praat zoals je tegen jezelf praat, als je anderen behandelt zoals je jezelf behandelt, zou je geen vrienden hebben. Onthoud dat! Maak schoon schip met mensen die je steeds maar afbreken, commentaar geven en je schitterende Zelf die in je wezen Bent niet willen zien…bij gebrek aan eigenwaarde en zelfliefde.
Rudolf Steiner heeft in zijn voordracht ‘Gezond oordelen’ (gegeven in Dornach op 15 augustus 1920) een diepgaande visie gedeeld over hoe we tot een gezond oordeel kunnen komen. Voor Steiner is oordelen niet zomaar een mentale activiteit, maar een levensproces dat verbonden is met onze innerlijke ontwikkeling en morele bewustzijn.
We leven in een tijd waarin meningen en oordelen snel gevormd en nog sneller gedeeld worden. Rudolf Steiners oproep tot gezond oordelen als een zachte, maar krachtige tegenstem is meer dan ooit levend en actueel.
Niet oordelen op basis van impuls of gewoonte, maar vanuit een innerlijk rijpingsproces—dat is de kern van wat Steiner bedoelt met een gezond oordeel.
Voor Steiner is oordelen geen puur intellectuele bezigheid. Het is een levend proces dat ontstaat wanneer denken, voelen en willen in harmonie samenwerken. Een gezond oordeel is niet alleen logisch, maar ook moreel doordacht en innerlijk verbonden met de werkelijkheid. Het is een oordeel dat niet voortkomt uit het hoofd alleen, maar ook uit het hart.
Steiner nodigt ons uit om eerst te leren waarnemen zonder direct te oordelen. In plaats van meteen een mening te vormen, vraagt hij om een open houding: een innerlijk luisteren naar wat zich werkelijk aandient. Pas wanneer het waargenomene in ons heeft kunnen rijpen, ontstaat er ruimte voor een oordeel dat niet scheidt, maar verbindt.
Hij noemt dit proces een vorm van innerlijke scholing. Door meditatie, zelfreflectie en het cultiveren van morele intuïtie leren we ons denken te zuiveren van vooroordelen. Zo ontstaat een oordeel dat niet alleen waar is, maar ook goed.
In een wereld vol ruis, polarisatie en snelle conclusies, is het vermogen om gezond te oordelen een daad van innerlijke vrijheid. Het vraagt moed om niet mee te gaan in de stroom van oppervlakkige meningen, maar om stil te worden, te luisteren, en van binnenuit te antwoorden.
Innerlijke scholing ( zelfreflectie, cultiveren van morele intuïtie, meditatie), openheid voor de geestelijke wereld ( oordeelsvermogen verdiept zich wanneer we ons verbinden met hogere inzichten), oefenen van onbevooroordeeld waarnemen ( eerst volledig in het fenomeen duiken, daarna tot bevindingen komen is een rijpingsproces) zijn enkele actieve vormen om tot een helder inzicht en visie te komen.
Gezond oordelen is geen luxe, maar een noodzaak voor wie wil bijdragen aan een menswaardige samenleving. Het is een vorm van lichtwerk waarbij het hart mee mag spreken en het denken dienstbaar wordt aan het geheel.
Terwijl Mercurius door Weegschaal glijdt, ontvouwt zich de dans van intellect en harmonie, die je uitnodigt om je te verdiepen in de delicate kunst van evenwicht.
Deze kosmische transit spoort je aan om je af te stemmen op de ‘symfonie’ van je gedachten, waar helderheid kan ontstaan door de versmelting van verschillende perspectieven. Deze energie wekt in je een verlangen op naar eerlijkheid en zet je aan om vooroordelen die je oordeel vertroebelen te onderzoeken.
Grijp deze kans om je communicatie te verfijnen en woorden te weven die niet alleen je waarheden uitdrukken, maar ook resoneren met het collectief. De uitnodiging die voor je ligt, is om de ruimte tussen jezelf en de ander te verkennen, want hier kan oprechte helderheid zich manifesteren en de weg voorwaarts verlichten.
Op het gebied van relaties en samenwerking nodigt de invloed van Mercurius in Weegschaal je uit om diplomatie en begrip te cultiveren.
Je bevindt je mogelijk op een kruispunt, geconfronteerd met beslissingen die niet alleen intellect, maar ook emotionele resonantie vereisen. Geef prioriteit aan actief luisteren, want in de stilte van het luisteren zullen diepgaande inzichten ontstaan. Deze periode vraagt van je om de archetypische energie van de bemiddelaar te benutten en dialogen te vormen die zowel individualiteit als eenheid eren.
Overweeg, terwijl je met anderen in gesprek gaat, hoe je woorden kunnen dienen als bruggen in plaats van barrières, en zo een duidelijkere richting kunnen bevorderen, niet alleen in je persoonlijke interacties, maar ook in je bredere omgeving, en een cultuur van verbinding en wederzijds respect kunnen inspireren.
Krachten die voortduren voorbij de poort van de dood zijn aanwezig in de daden van de mens hier op aarde, als hij een leven van goedheid leidt. Het gevoel voor waarheid is een erfenis van het vooraardse bestaan. Het gevoel voor schoonheid zal op zijn minst een beeld scheppen van een vooraardse verbinding met de geest. En de impuls bestaat in ons niet om onszelf af te sluiten van de geest, maar om de band intact te houden door de goedheid die we ontwikkelen als innerlijke kracht.
Waarachtig zijn is terecht verenigd zijn met ons spirituele verleden. Schoonheid voelen betekent dat we in de fysieke wereld onze verbinding met de geest niet verloochenen. Goed zijn is een levend zaadje bouwen voor een spirituele wereld in de toekomst.
Verleden, heden, toekomst – deze drie concepten, zoals ze hun rol spelen in het menselijk leven, krijgen een verreikende betekenis wanneer we de concrete realiteit van de andere drie concepten begrijpen – Waarheid, Schoonheid, Goedheid.
De mens die onwaarachtig is, ontkent zijn spirituele verleden; de leugenaar verbreekt de draden tussen zichzelf en zijn spirituele verleden. Wie schoonheid negeert, bouwt zichzelf een verblijfplaats op aarde waar de zon van de geest nooit schijnt, waar hij in geestloze schaduw dwaalt. De mens die het goede loochent, verzaakt zijn spirituele toekomst; en toch zou hij willen dat deze toekomst hem geschonken wordt, misschien door middel van een uiterlijke remedie.
Het was inderdaad vanuit een diep instinct dat Waarheid, Schoonheid en Goedheid werden beschouwd als de grootste idealen van het menselijk streven. Toch zijn ze vervaagd tot schimmige woorden, en alleen onze huidige tijd kan ze concrete realiteit schenken.”
Rudolf Steiner, Waarheid, Schoonheid en Goedheid, GA 220, 19 januari 1923, Dornach
Stralen van de ochtendzon luiden een nieuwe dag in.
Het water stijgt gestaag en straalt van alle kanten een zachte gloed uit. Binnenkort zal het op natuurlijke wijze overstromen en het leven voeden in het wijd open veld eromheen. Er heerst hier kalmte en vrede, en deze beker bruist van puur potentieel – de essentie van een leven dat volledig geleefd wordt binnen de kelk van Emotioneel Evenwicht.
Onze emoties zijn de creatieve motor van onze ervaring. Ze zijn als het vurige ros dat de strijdwagen van ons leven trekt. Als we willen weten wat we creëren of waarom de dingen in ons leven verschijnen zoals ze zijn, moeten we eerst kijken naar de gedachten en gevoelens die we dagelijks genereren.
Energie stroomt waar onze aandacht naartoe gaat. Waar we onze focus op richten, bouwen emoties op en volgen ervaringen. Het is tijd om deze wijsheid in overweging te nemen in de emotionele balans van je leven.
De tijd nemen om ‘ons kopje te vullen’ van binnenuit creëert een krachtige, evenwichtige basis voor al onze acties in de wereld. Op dezelfde manier, als we de aandacht vestigen op het creëren van orde, vrede en evenwicht in ons uiterlijke leven, vergemakkelijkt dit ook de innerlijke harmonie. Vanuit deze stabiele en evenwichtige plek zijn we beter toegerust om te reageren op de ervaringen van het leven en de emoties die daaruit voortkomen.
Zie je emoties als een natuurlijke rivier, die reinigt, vult en verder stroomt vanuit je levensbeker. Erken en uit je gevoelens. Laat je gevoelens je niet overweldigen, maar negeer ze ook niet. Zorg ervoor dat ze zich niet binnenin ophopen tot ze barsten. Geef jezelf de ruimte om de energie van je emoties te voelen, uit te drukken en te integreren terwijl ze door je heen stromen.
Het is tijd om je te concentreren op het cultiveren van emotioneel evenwicht binnenin. Al het andere in het leven zal daardoor harmonieus op zijn plaats vallen.
Onze gevoelens zijn de brandstof die onze intenties doet ontbranden en ze tot leven brengt. Het is het geheim van volledige creatieve manifestatie en co-creatie. Je krijgt letterlijk wat je voelt. Je kunt willen en verlangen. Je kunt hopen en je kunt dromen. Maar als je het gevoel hebt dat niets van dit alles ooit zal gebeuren, dan zul je niet krijgen wat je wenst, je zult krijgen wat je denkt dat zal gebeuren. Of je creëert op zijn minst een grote blokkade, zodat wat je verlangt de weg naar jou niet kan vinden.
Als je de droombaan wilt, of de droomrelatie of wat het ook mag zijn, moet je het gevoel hebben dat het mogelijk is. Je moet met overtuiging weten dat het op de een of andere manier gaat gebeuren. Je kunt niet het gevoel hebben dat iedereen het snapt en jij niet. Of dat iedereen het verdient en jij niet. Je kunt je geen zorgen maken over hoe het gaat gebeuren, of je concentreren op waarom het niet gebeurt. Je hoeft alleen maar te beslissen dat het zal gebeuren en daar enthousiast over te worden. En ga dan verder met je leven, wetende dat alles in perfecte goddelijke orde zal verlopen.
Als dit voor jou lastig is, zoals voor velen die de gewoonte hebben gekregen om zich zorgen te maken, te twijfelen, zichzelf met anderen te vergelijken of het gevoel te hebben dat de dingen nooit gaan zoals jij wilt, gebruik dan affirmaties om je hersenen te misleiden om anders te gaan voelen. Neem jouw unieke situatie, doe de beste affirmatie die je maar kunt maken en gebruik deze als jouw magische elixer. Schrijf het op. Zeg het hardop. Herhaal het in je hoofd telkens wanneer het twijfelende ego begint toe te slaan. Houd rekening met je gedachten en gevoelens. Leer je te concentreren op wat je wilt en laat wat je afleidt gaan.
Breng je emoties in evenwicht en gebruik hun krachtige energie in je voordeel, zonder iemand anders te schaden. Het zijn je grootste hulpbronnen om de werkelijkheid op te bouwen die jij wenst… die werkelijkheid die net voorbij je stoutste dromen ligt.