Dankbaarheid is een geschenk van het leven! Een geschenk dat voortdurend beschikbaar en uitgepakt wordt door simpelweg emotioneel aangeraakt te worden en bewust te blijven waarderen wat je ervaart. Dankbaarheid wordt vaak gezien als het inventariseren van je leven, het tellen en nadenken over de ‘goede’ dingen die je tegenkomt of bezit. Ongetwijfeld is dit een aspect van dankbaarheid.
Studies tonen aan dat het bijhouden van een dankbaarheidsdagboek om activiteiten, voorwerpen en mensen die je waardeert of waar je dankbaar voor bent te documenteren, een effectieve methode is om je zowel fysiek als emotioneel beter te voelen, en om gevoelens van isolement te verminderen en gevoelens van optimisme te vergroten.
Dankbaarheid is echter veel meer dan een boekhoudkundige oefening om jezelf te overtuigen van de waarde van het leven. In plaats daarvan onthult een beter begrip van dankbaarheid dat het een robuuste houding is die je je hele leven moet aankweken.
De dichter David Whyte herinnert ons eraan dat “dankbaarheid het begrip is dat vele miljoenen dingen samenkomen en samenleven en in elkaar grijpen en samen ademen zodat we zelfs nog maar één adem kunnen halen, dat de onderliggende gave van leven en incarnatie als een levend, participerend mens is voorrecht is; dat we op wonderbaarlijke wijze deel uitmaken van iets in plaats van niets.”
Broeder David Steindl-Rast, een benedictijner monnik, heeft zijn leven gewijd aan het onderzoeken en promoten van de genezende eigenschappen van dankbaarheid. Zijn YouTube-video ‘A Good Day’ is meer dan 1,5 miljoen keer bekeken. Het legt prachtig beelden vast van eenvoudige dagelijkse activiteiten die het leven tot een geschenk maken en een gevoel van waardering en dankbaarheid opwekken als je er maar aandacht aan besteedt.
Hij breidt dankbaarheid uit naar niet alleen die momenten waarop je de balans opmaakt van je leven, maar hij onderschrijft dat een groter en beter doel is om je leven dankbaar te leven en elk moment ten volle te ervaren. Hij illustreert dat het ontwikkelen van deze manier van zijn vergelijkbaar is met hoe kinderen wordt geleerd een drukke straat over te steken. Om veilig over te steken en het leven dankbaar te leven, moet je ‘stoppen, kijken en gaan’.
‘Stop’ is om het leven te vertragen, zodat je je scherper bewust kunt worden van wat er gebeurt. Door stil te worden, kun je je bewust zijn van de kleine kwaliteiten en aspecten van dit wonderbaarlijke bestaan die voor je liggen. ‘Kijk’ is om je zintuigen te openen om het glorieuze wonder van alles wat het leven is te ervaren. Er komt geen einde aan het waarderen van wat er voor je, om je heen en in je beschikbaar is. Neem het allemaal in je op en houd het vast met een gevoel van verwondering en ontzag, dit wonder dat leven heet.
‘Ga’ is de cruciale derde stap en vraagt je om nu te reageren en iets te doen met wat het leven te bieden heeft. Erken met een gevoel van waardering en dankbaarheid dat dit moment je de kans heeft gegeven om je meer in te laten met en vollediger deel te nemen aan het wonder van het leven.
Niettemin erkent broeder Steindl-Rast realistisch dat levensgebeurtenissen en ervaringen pijnlijk en moeilijk kunnen zijn. De meeste mensen vinden dankbaarheid op zulke momenten een uitdaging en verliezen hun gevoel van ontzag, waardering en verwondering.
De sleutel tot het terugwinnen van een dankbaar leven is niet door een verdubbelde enkelvoudige focus op de ‘positieve dingen’, terwijl je de objecten en gebeurtenissen die je koestert en geniet, verzamelt en telt. In plaats daarvan vereist de meer uitgebreide ervaring van dankbaarheid het ‘ontmoeten’ en ‘zijn’ met alles wat zich voordoet, om bewust te reageren tijdens onvermijdelijke complexe en moeilijke uitdagingen. Verstandig reageren in plaats van blindelings te reageren, belichaamt Steindl-Rasts visie op zijn richtlijn om te gaan.
Dankbaarheid omarmen tijdens uitdagende levensgebeurtenissen is niet eenvoudig, waardoor dankbaarheid heel gemakkelijk verloren kan gaan in tijden van pijn, verlies en verdriet. De meesten proberen de oorzaak ( of oorzaken) weg te nemen door een vastberaden streven naar magische formules die hen vrijwaart tegen de pijn en het verlies van het leven.
Pas als de pogingen om aan de uitdagingen van het leven te snappen zijn uitgeput, zoeken mensen hulp.
De realiteit is dat er geen manier is om dit menselijke bestaan te transcenderen, een leven dat het boeddhisme nauwkeurig karakteriseert als een leven bestaande uit 10.000 vreugden en 10.000 zorgen. Het valt ook niet te ontkennen dat de ouder wordende mens de kans op het ervaren van pijn, verlies en verdriet toeneemt; er zijn echter krachtige manier om de onvermijdelijke uitdagingen van ouder worden om te omarmen vanuit acceptatie, veerkracht en vooral dankbaarheid. Die manier van Zijn is het beoefenen van Mindfulness.
Ik merk vaak een veranderende manier van praten bij ouder wordende mensen op (wat ik niet veralgemeen!) ze hebben het makkelijker over het ouder worden- de biologische leeftijd als eerste- en daaraan gekoppeld de ongemakken of mogelijk te verwachten ongemakken. Het lijkt een soort van ingebouwd ‘programma’ dat uitgerold wordt. Of je wordt eraan herinnerd door je omgeving dat je niet teveel hooi op je vork moet nemen ( omdat je dus ouder wordt), of je wordt als ouder wordend mens betutteld alsof je niet tegen een stootje zou kunnen. In de Tzolkin word je op 52 jaar de ‘elder’ genoemd. Na 52 jaar start een nieuwe Tzolkinronde. Je hebt alle mogelijke combinaties van datums en van KIN-getallen 1 keer gehad ( je zielenprogramma) en start je aan de 2de ronde.
Mindfulness toepassen op 3 manieren
Mindfulness biedt de mogelijkheid van een compassievolle manier van zijn tijdens je middelbare leeftijd en ouder worden, door je uit te nodigen om een betrokken en levendige persoonlijke verbinding te creëren met drie aspecten van de onontkoombare aanwezigheid van tijd.
Mindful ouder worden weerspiegelt de richtlijnen van Steindl-Rast, die zich op natuurlijke wijze ontvouwen als hernieuwde geschenken van dankbaarheid en die zijn voornamelijk:
Bewustzijn
De eerste uitnodiging om ‘bewust’ ouder te worden, is om je ervan bewust te blijven dat er geen tijd is om te stoppen. Mindfulness beweert niet dat het op magische wijze tijd creëert of verlengt. Dat is onmogelijk. Bewustzijn voldoet aan het inzicht van Steindl-Rast om te stoppen, , te vertragen en je bewust te zijn van de stroom van de tijd, zodat je de unieke individuele momenten niet mist.
Ervaring
De tweede uitnodiging betreft je ervaring van tijd – figuurlijk en letterlijk, om wakker te worden met de zich ontvouwende aard van elk moment.
Dit is een cruciale bevinding, omdat aandacht de baas van de hersenen blijkt te zijn: alle cognitieve en emotionele activiteiten volgen waar je je aandacht op richt. Je focust bepaalt je realiteit.
Mindfulness nodigt ons uit om de leiding over onze aandacht te nemen door onze focus te trainen om aanwezig te zijn waar we het willen, wanneer we het willen, van moment tot moment. Het ervaren van het huidige moment bevestigt Steindl-Rast’s tweede stap van dankbaarheid aan ‘Kijk’.
Relatie
De derde uitnodiging om bewust ouder te worden, betreft het aangaan van een nieuwe relatie met de tijd. Bewust en aanwezig zijn tijdens plezierige momenten, zoals terwijl je op een tropisch strand zit te genieten van een favoriet drankje, is voor de meeste mensen waarschijnlijk niet zo moeilijk. Toch erkent mindfulness dat het leven niet allemaal gelukzalig betoverend is!
Daarom wordt de uitnodiging te leren hoe je in relatie kunt staan met de totaliteit van het leven, inclusief meer complexe en uitdagende ervaringen. Het betekent niet dat je zulke tijden leuk moet vinden of ervan moet genieten, want een deel van het leven is onmiskenbaar pijnlijk. De kwaliteit van je relatie met elk moment zal niet zozeer afhangen van wat er gebeurt, maar kritisch gezien van je houding en overtuigingen er tegenover. Leren omgaan met deze onvermijdelijke provocerende gebeurtenissen zal in niet geringe mate de algehele kwaliteit van je leven bepalen.
Relatie is de sleutel tot het ‘recept’ van Steindl-Rast voor een vollediger gevoel van dankbaarheid, omdat het de kans onthult die deze wonderbaarlijke wereld biedt op elk moment dat je leeft. De gave om te reageren door alles wat zich voordoet het hoofd te bieden, inclusief de pijnlijke uitdagingen, door middel van je menselijke middelen en capaciteiten – dit is waar je dankbaar voor kunt zijn.
Heerlijk om naar de innemende wijsheid te luisteren…voedsel voor ieders Ziel. De Kroon op je leven vraagt iets anders dan de kroon die we denken nodig te hebben om dankbaarheid als belangrijkste sleutel van het leven te ervaren.
Waarvoor voel jij je dankbaar en maak eens elke dag een lijstje van minstens 10 dankbaarheidservaringen. 