Je bent ervan overtuigd dat je helder en duidelijk communiceert en toch krijg je wel eens te horen dat je niet helder communiceert. Heb jij al iemand ontmoet die altijd en overal helder en duidelijk communiceert?
Gemengde boodschappen creëren altijd verwarring en onduidelijkheid. In gemengde boodschappen merk je beweringen op die elkaar in dezelfde zin tegenspreken en bevatten woorden als ‘maar’, ‘hoewel’ of ‘alhoewel’ middenin de zin.
Een voorbeeld van een gemengde boodschap in de volgende zin: ‘Mieke, ik weet dat je de laatste tijd wel hard hebt gewerkt, maar…’
Wat volgt na het ‘maar’ is meestal kritiek, het allerbelangrijkste deel van de boodschap. De poging om in het begin aardig te zijn wordt tenietgedaan en de oprechtheid en directheid van de boodschap verdwijnt als sneeuw voor de zon.
Wanneer je een woord als ‘maar’ in het midden in je gedachten gebruikt, zeg je dat het voorgaande er niet echt meer toe doet en dat je niet in staat was je echte kritiek te uiten. Het is dus beter om direct en eerlijk te communiceren. Een alert en sensitieve ontvanger pikt gemakkelijk het onuitgesprokene op en blijft als ‘ruis’ hangen.
Er zijn nog meerdere woorden of zinnen die de boodschap tegenspreken. Wellicht herken je de volgende omdat je deze zelf hanteert of opmerkt bij een gesprekspartner:
– Je moet dit niet persoonlijk opvatten…
– Je zult dit niet leuk vinden…
– Het is niet fijn om je dit te moeten vertellen…
– Ik beweer niet dat ik niet opensta voor nieuwe ideeën…
– Je moet dit niet verkeerd opvatten, maar…
– Ik denk dat je dit niet zult begrijpen, maar…
Deze zinnen zeggen je luisteraar of ontvanger van de boodschappen dat ze niet naar jou moeten luisteren. Ze communiceren een gebrek aan vertrouwen in je eigen boodschappen of de angst of onzekerheid om iets moeilijks mee te delen.
Als we even dieper invoelen zijn het zinnen die reacties uitlokken. We zijn ons in onze communicatie er vaak niet van bewust en doen dan beroep op de glazen bol. De ander weet toch wel wat ik bedoel. Dat is een veel te gemakkelijk antwoord, want we kunnen niet in alle omstandigheden weten hoe de ander een gemengde boodschap ervaart.
De volgende zinnen zijn onnodig en voegen geen echte betekenis toe aan de boodschap.
– Als ik eerlijk ben. (Was je hiervoor dan de hele tijd oneerlijk?)
– Je weet wel wat ik bedoel. (Neen. Je hebt het nog niet echt uitgelegd. Bedoel je dit dan of bedoel je iets anders?)
– Vertrouw me nu maar. (Waarom zou ik je nu vertrouwen?)
Woorden die eveneens reacties uitlokken en die we bijna automatisch gebruiken zijn:
– Altijd, nooit, iedereen, niemand.
– Moeten in de context van een bevel en afdwingen.
– Proberen, misschien, eventueel en zou…
Geladen taalgebruik omvat woorden die een gesprekspartner beledigen, pijn doen, boos maken of zelfs allemaal tegelijk. Ook al bedoelde je het niet zo, er wordt wel een negatieve reactie uitgelokt.
Eén van de frequent gehoorde jammere situaties is negeren, dat een vorm is van passieve agressie in de communicatie. Dit vinden we vooral terug in schriftelijke communicatie. Ik hoor vaker vertellen dat een bericht werd gelezen en na uren of zelfs dagen wordt daar niet op gereageerd. Check it out, zonder er meteen een of andere invulling aan te geven.
Eigenlijk is er nog zoveel te doen rond communicatie op een liefdevolle manier, maar helaas zijn we ook communicatief nog veraf van een vanuit het hart verbonden communicatie, of het nou persoonlijk is of op de werkvloer.