In niet weinig gesprekken met klanten/cliënten herken ik het fenomeen ‘traumabinding’, en hoe hardnekkig, tegen beter weten in, zowel vrouwen als mannen, deze dynamiek in stand wordt gehouden. In dit blog verwijs ik naar twee eerder geschreven blogs ( linken). Het doel is om een helder beeld te schetsen van wat ‘traumabinding’ is en uiteindelijk te helen wat een cyclische weg is, met heel veel geduld en een ontwikkelend zelfliefde en zelfwaardegevoel. Loskomen van de dramadriehoek doet niemand in enkele stappen, het is echt een heel gelaagde weg, met heel wat ontwenningsverschijnselen, met momenten van vooruitgang en terugvallen. Het vraagt ook van ons als hulpverlener inzicht, begrip, respect en vooral de liefde en mededogen voor elk mens die ermee te dealen heeft. Als het mij is gelukt, waarom zou jou het dan niet lukken, wetend dat er zoveel aan wijsheid en kennis is op dit vlak?
Traumabinding is wanneer we een ongezonde emotionele gehechtheid of verbinding vormen met iemand die ons emotionele of fysieke schade berokkent. Met andere woorden: we kunnen traumabanden vormen in een gewelddadige dynamiek.
Het is belangrijk op te merken dat niet iedereen die misbruik ervaart, een traumaband vormt. Sommige mensen zijn echter gevoeliger voor het vormen van een traumaband vanwege hun vroege ervaringen als een vorm van herhalingsdwang.
Traumabinding kan over elke periode plaatsvinden – van enkele dagen tot weken, maanden en jaren. Bovendien kan deze band buiten iemands bewustzijn ontstaan: deze ontstaat meestal wanneer we de dader van het misbruik rationaliseren of ons er in inleven.
Overzicht van het blog:
I. Wat traumabinding is
II. Hoe de tekenen van traumabinding te identificeren
III. Voorbeelden van traumabandrelaties
IV. Wat traumabinding in narcistische relaties is en hoe het ontstaat
V. Hoe jij je kunt losmaken van de gevolgen van traumabinding en deze kunt overwinnen
VI. Veelgestelde vragen over traumabinding
I. Wat is traumabinding?
Traumabonding is een begrip die in 1997 door Dr. Patrick Carnes is bedacht om de relatie te conceptualiseren die zich soms vormt tussen partners. Meestal heeft ‘binding’ in relaties een positieve interpretatie – het betekent dat we echt verbinding maken met een andere persoon op een diep, emotioneel niveau.
De definitie van traumabinding houdt daarentegen een ongezonde verbinding in met iemand die een trauma toebrengt.
De meesten van ons begrijpen wat misbruikrelaties definiëren; de misbruiker brengt fysieke, emotionele of seksuele schade toe aan een andere persoon. Traumabinding is echter ingewikkelder voor mensen om te begrijpen. Traumabinding is feitelijk wanneer iemand handelt tussen uitersten van genegenheid (zoals liefdesbombardementen) en misbruik.
Deze acties gebeuren doorgaans in een cyclus of lus, en tijdens episoden van genegenheid wordt het slachtoffer van het misbruik positief bekrachtigd om in de relatie te blijven.
Traumabanden kunnen in elke vorm van relatie voorkomen: romantisch, familiaal, vriendschaps- en zelfs op de werkvloer. Het wordt echter meestal geassocieerd met romantische relaties, vooral als deze relatie narcisme met zich meebrengt.
De kenmerken van traumabinding zijn onder meer:
– De relatie niet willen verlaten, ook al weet je dat de ander emotionele, fysieke of seksuele schade toebrengt
– Het verdedigen of goedkeuren van het gedrag van de ander ten opzichte van anderen
– Je ware gevoelens of meningen verbergen tegenover anderen en de ander
– Verlangend om de ander te helpen, zelfs als de relatie voorbij is
– Onophoudelijk aan de ander denken, zelfs als de relatie voorbij is
Het is belangrijk om te erkennen dat een traumaband niet van de ene op de andere dag ontstaat. Het is een gefaseerd proces waarin de ander vertrouwen, afhankelijkheid en controle ontwikkelt.
II. Tekenen van traumabinding identificeren
Een traumaband is een emotionele gehechtheid die specifiek voortkomt uit cycli van misbruik en genegenheid. Vanwege deze cyclus heeft het doelwit van het misbruik vaak moeite om onderscheid te maken tussen de intense emoties die zij voelen als gevolg van intens liefdevol gedrag en misbruik. Het is menselijk om bemind te willen worden, dus het doelwit van het misbruik is vaak geneigd in de relatie te blijven omdat ze geconditioneerd zijn om de positieve versterking van genegenheid en liefde te verwachten.
III. Voorbeelden van traumabinding
De verschillende vormen van traumabanden kunnen een verscheidenheid aan voorbeelden opleveren.
Enkele voorbeelden:
1. Kindermishandeling: In een situatie waarin een kind wordt misbruikt door een volwassene, begint de volwassene meestal met het vertellen van dingen als ‘Je bent speciaal’ of ‘Je bent mooi’. Ze kunnen ook cadeautjes voor het kind kopen of ze met genegenheid overladen. Dan begint de cyclus van misbruik. Het kind raakt zeer in de war en kan zelfs gevoelens van angst vermengen met opwinding en genegenheid. Na verloop van tijd kunnen ze er actief voor kiezen om de misbruiker te zien, ook al zijn ze bang voor hem.
2. Ontvoering: In de populaire cultuur algemeen bekend als het ‘Stockholm-syndroom’. Een berucht geval van traumabinding in een ontvoeringsscenario gaat terug tot 1973. In Stockholm hield een ontsnapte veroordeelde vier bankmedewerkers zes dagen lang gegijzeld. Na hun redding vertoonden de gijzelaars verbazingwekkend gedrag: ze sympathiseerden met hun ontvoerder en toonden zelfs vijandigheid jegens de mensen die hen redden.
3. Romantische relaties: Bij dergelijke relaties wordt de partner bekritiseerd, gemanipuleerd of fysiek mishandeld. Toch kan de ander soms ook zo “geweldig” zijn, dat de partner ervoor kiest om het vertrek uit de relatie uit te stellen. Na verloop van tijd voelt de partner zich niet in staat om te vertrekken, soms omdat ze sociaal geïsoleerd zijn of zich onveilig voelen, maar ook omdat ze zich intens emotioneel verbonden voelen met de ander.
IV. Traumabinding in narcistische relaties
Narcisme als persoonlijkheidskenmerk wordt gekenmerkt door een sterk gevoel van recht en een behoefte aan bewondering en aandacht. Narcistisch gedrag varieert op een continuüm van het hebben van een paar narcistische eigenschappen tot pathologische niveaus van narcisme – pathologische niveaus zijn typerend voor een narcistische persoonlijkheidsstoornis.
Pathologische niveaus van narcisme kunnen zeer destructief zijn en gepaard gaan met een obsessie met zelf waargenomen superioriteit, overgevoeligheid voor het uitdagen van autoriteit en het militant onder de loep nemen van potentiële concurrenten.
Het grandioze gevoel van eigenbelang dat met narcisme gepaard gaat, leidt tot een gebrek aan empathie en een behoefte om anderen uit te buiten of te manipuleren om persoonlijke verlangens en behoeften te vervullen. Dit is waar narcisme verbinding maakt met traumabinding.
Hoe narcisten traumabanden creëren
Specifieke elementen van de manier waarop een traumaband wordt gevormd, houden rechtstreeks verband met narcisme. Om deze reden worden bepaalde stadia van traumabinding soms ook wel ‘narcistisch misbruik’ genoemd.
Mensen met een narcistische persoonlijkheidsstoornis voelen een diepgewortelde behoefte aan macht en het vermijden van schaamtegevoelens, wat resulteert in eigenschappen van superioriteit en gezaghebbendheid. Dit kan leiden tot destructief gedrag en manipulatieve tactieken die verband houden met de traumaband, zoals liefdesbombardementen, gaslighting (zie eerder blog https://miekecoigne.com/…/een-verhelderende-kijk-op…/ ) en emotioneel misbruik.
Deze manipulatieve tactieken creëren uitdagingen voor ‘het doelwit’ van misbruik in narcistische relaties, en resulteren uiteindelijk in schade. Na de aanvankelijke liefdesbombardementen en de fasen van het opbouwen van vertrouwen in de traumaband, leidt narcistisch misbruik tot tactieken als kleineren, schelden, het doelwit scheiden van dierbaren, enzovoort. Het algemene doel van deze tactieken is om het doelwit onder controle te houden en daardoor afhankelijkheid van en emotionele gehechtheid aan de misbruiker te creëren.
Het herkennen van een narcistische traumaband kan moeilijk zijn, omdat narcisten vaak charmant, charismatisch en sympathiek overkomen – vooral in het openbaar. Toch kan dit de traumaband voor het doelwit verder verdiepen, omdat zij geloven dat zij verantwoordelijk zijn voor het narcistische gedrag achter gesloten deuren.
Bovendien kan een doelwit van misbruik zich hyperfocusen op de behoeften van de narcist en een verlies van empathie voor iemand anders dan de narcist ervaren, evenals een verlies van zelfgevoel. En kan het doelwit van narcistisch misbruik als gevolg daarvan te kampen krijgen met een reeks emotionele problemen, waaronder psychologische problemen zoals PTSS en stemmingsstoornissen. Ze kunnen ook fysieke kwalen ervaren als gevolg van hun toegenomen psychische problemen.
Als je vermoedt dat je te maken hebt met narcistisch misbruik, is het om de besproken redenen belangrijk om te begrijpen hoe je uit een traumaband kunt breken.
V. De gevolgen van traumabinding doorbreken en overwinnen
Een traumaband is een ongezonde emotionele gehechtheid of verbinding met iemand die ons emotionele of fysieke schade berokkent. Met andere woorden: we kunnen traumabanden vormen in een gewelddadige dynamiek.
De traumaband kan zich in de loop van de tijd beginnen te vormen, van dagen tot weken, maanden en jaren – en de schade aan het doelwit van het misbruik kan groter worden naarmate de tijd verstrijkt. Bovendien is het doelwit van traumabinding zich vaak niet bewust van het patroon van misbruik. In plaats daarvan denken ze dat ze schuldig zijn aan de daden van hun misbruiker.
Het verbreken van een traumaband kan een uitdaging zijn, maar noodzakelijk voor het verbeteren van je geestelijke gezondheid en welzijn. Om los te komen van een traumaband is het essentieel om de ongezonde patronen in je vroegere of huidige relaties te herkennen en te beginnen met het opnieuw opbouwen van een solide basis voor het hebben van gezonde relaties in de toekomst.
Informeer jezelf eerst over traumabanden en de tekenen van een gewelddadige relatie. Erken dat een traumagebonden relatie vaak normaal begint, maar na verloop van tijd langzaam en subtiel giftig wordt. Door vertrouwd te raken met deze dynamiek kun je patronen van controle en manipulatie identificeren en kun je actie ondernemen om de band te ontbinden.
Het is essentieel om in deze moeilijke tijd prioriteit te geven aan jouw zelfzorg. Neem deel aan activiteiten die het emotionele, mentale en fysieke welzijn bevorderen. Deze kunnen bestaan uit lichaamsbeweging, meditatie, hobby’s of tijd doorbrengen met ondersteunende vrienden en familie. Door je op je eigen behoeften te concentreren, kun je je losmaken van de negatieve invloed van diegene en beginnen met het terugvinden van je zelfrespect.
Bij het verbreken van een traumaband is het van cruciaal belang om je negatieve zelfpraat-cirkel aan te pakken. Schenk aandacht aan gedachten die draaien om schuld en/of schaamte. Vervang deze destructieve gedachten door positieve bekrachtigingen en realistische beoordelingen van jouw capaciteiten en zelfwaarde. Het uitdagen van de ongezonde overtuigingen die deze giftige band mogelijk maken, is essentieel om los te komen.
Ten slotte is het essentieel om onderscheid te leren maken tussen gezonde en ongezonde relaties. Een gezonde relatie is wederzijds ondersteunend, respectvol en koesterend, terwijl een ongezonde relatie wordt gekenmerkt door manipulatie, controle en emotioneel misbruik. Als jij het verschil onderkent, kun je de vaardigheden ontwikkelen om traumabanden in de toekomst te vermijden en meer bevredigende, koesterende relaties aan te gaan.
Terwijl je verder gaat met het verbreken van een traumaband, heb echt geduld met jezelf. Het kost tijd om te helen en belangrijke veranderingen in je leven aan te brengen. Je reis naar zelfontdekking, groei en het ontwikkelen van gezondere relaties gaat door, en elke stap die je zet is een stap naar een meer krachtige, evenwichtige toekomst.
Het is ook normaal dat je ontwenningsverschijnselen ervaart na het verbreken van een traumaband.
VI.
1. Waarom ontstaat traumabinding?
Een traumaband is een psychologische reactie op cycli van misbruik waarin een misbruiker cycli van genegenheid en liefde afwisselt met kleinering en verwijten. Als gevolg van deze cycli voelt het doelwit van het misbruik zich verantwoordelijk voor de daden van de misbruiker en ontwikkelt hij sympathie voor hem/haar. Ze zijn daarom geconditioneerd om binnen de relatie te blijven.
Het is echter belangrijk op te merken dat niet iedereen die misbruik ervaart, verstrikt raakt in een traumaband. Uit meerdere onderzoeken blijkt dat mensen die een traumaband vormen een vorm van ongezonde gehechtheid ontwikkelen. Het doelwit van het misbruik zoekt troost en veiligheid bij de misbruiker, ook al zijn zij degenen die de pijn hebben veroorzaakt.
2. Hoe weet je of je een traumaband hebt?
Traumabinding kan moeilijk te herkennen zijn als je momenteel gevangen zit in de cyclus van misbruik. Dit komt omdat de liefdesbommenfase van een traumaband perioden van genegenheid en het smeden van afhankelijkheid met zich meebrengt. Andere tekenen van de traumaband zijn onder meer de afhankelijkheid van de misbruiker, het verdedigen van hun daden tegenover anderen en het rationaliseren van hun gedrag. Bovendien kan een misbruiker in een traumaband het doelwit isoleren van dierbaren, en hen het gevoel geven dat ze schuldig zijn aan de daden van de misbruiker.
3. Hoe ziet een traumaband met een narcist eruit?
Een traumaband kan over het algemeen schadelijke gevolgen hebben voor het emotionele en fysieke welzijn van het slachtoffer, waaronder zelfverlies, isolatie en stemmingsstoornissen.
Een traumaband met een narcist kan echter ook leiden tot een gebrek aan empathie namens het doelwit van het misbruik voor mensen die niet hun misbruiker zijn. Dit komt door hoe vaardig een narcist is in het manipuleren van het doelwit door te geloven dat zij de enigen zijn die hem begrijpen. Daarom wordt het doelwit, vanwege dit verlies aan empathie, geïnspireerd om uitsluitend tegemoet te komen aan de behoeften en verlangens van de misbruiker.
4. Hoe lang duurt een traumaband?
De traumaband kan dagen tot weken, maanden en jaren duren. De traumaband ontwikkelt zich in zeven stadia waarin de misbruiker manipulatieve cycli van afhankelijkheid en misbruik beoefent.
Bovendien hangt de tijd die iemand nodig heeft om de traumaband te verbreken af van de ernst van het misbruik, plus zijn of haar individuele omstandigheden en de bereidheid om de band te verbreken.
5. Wat is het verschil tussen liefde en traumabinding?
Er zijn een paar belangrijke verschillen tussen een liefdevolle relatie en een traumaband. Een van deze verschillen is het tempo van de relatie: een traumaband houdt in het begin een liefdesbom in, zodat deze zich snel zal ontwikkelen. Een liefdevolle relatie heeft daarentegen tijd nodig om een diepe, betekenisvolle en wederzijds respectvolle band te creëren. Eerder schreef ik een blog rond het belang van elkaar te ontsluieren. https://miekecoigne.com/…/inspirerend-werk-onder-de…/
Bovendien heeft een ander belangrijk verschil te maken met de hoeveelheid hoogte- en dieptepunten in de relatie. Een traumaband kent cycli van extreme hoogte- en dieptepunten, omdat er sprake is van liefdesbombardementen en misbruik. Aan de andere kant zijn liefdevolle relaties doorgaans relatief stabiel; er kunnen ups en downs zijn, maar daar is geen sprake van angst of misbruik.
Ten slotte vereisen liefdevolle relaties wederzijdse steun en open, eerlijke communicatie. Traumabanden worden echter gekenmerkt door een machtsevenwicht; de misbruiker moet het doelwit onder controle houden om zich dominant en gezaghebbend te voelen.