Als….dan…
Heb je dit ooit eerder tegen jezelf gezegd?
‘Ik zal blij zijn als [dit] gebeurt.’
‘Ik zal blij zijn als ik de juiste meid/jongen heb gevonden.’
‘Ik zal vervuld zijn wanneer ________.’
En zo gaat het lijstje verder….
We hebben dit allemaal gedaan. Maar hier is het punt: we zijn geprogrammeerd om dit te doen.
We zijn geconditioneerd om te denken dat redding aan het einde van de regenboog ligt. Het is een kwaadaardige misleiding die ons ons hele leven achter dat ‘iets’ aanjaagt, maar het nooit vindt. Wij geloven dat het geluk ons morgen wacht, maar dat morgen nooit komt. Dus de meeste mensen brengen hun hele leven door met wachten tot hun leven begint.
Zelfs als we krijgen wat we wilden, waarderen we het niet volledig, omdat onze geest is geconditioneerd om constant ergens in de toekomst naar geluk te zoeken.
Hier is het geheim: waar we naar op zoek zijn, is verborgen in het volle zicht, in het hier en nu. Dit is geen woo-woo metaforische retoriek. Het is NU waar en van toepassing. Er is een reden waarom de kernleer van bijna elk spiritueel of zelfhulpboek aanwezigheid en opmerkzaamheid is. Het is iets dat absoluut cruciaal is om te begrijpen en om te zetten in het dagelijks leven.
Neem even de tijd om volledig aanwezig te zijn. Stem af op het huidige moment, ervaar al je zintuigen , dankbaar voor waar je nu bent, en je zult beseffen dat dit is waar je al die tijd naar op zoek was.
Dat is de paradox. Het geluk waarvan we denken dat het ergens in de toekomst gebeurt wanneer dit of dat gebeurt, is eigenlijk al die tijd bij ons geweest, in het huidige moment.
Je luistert niet alleen naar muziek om de laatste noot te horen. Een maaltijd eet je niet alleen voor de laatste hap. Je leest niet alleen de laatste pagina van een roman. Je kijkt niet alleen naar het hoogtepunt van een film. Het proces – de ups, downs, uitdagingen en triomfen – maakt alles mooi, de moeite waard en leuk. Hetzelfde geldt voor het leven.
Alan Watts legt dit concept op briljante wijze uit in een lezing genaamd ‘Music and Life’. De manier waarop hij dit concept uitdrukt, zal je hele paradigma over het leven veranderen. Hier is het transcript:
Alan Watts
In de muziek maakt men niet van het einde van een compositie het punt van de compositie. Als dat zo was, zouden de beste dirigenten degenen zijn die het snelst speelden, en zouden er componisten zijn die alleen finales schreven. Mensen zouden dan naar concerten gaan om maar één slotakkoord te horen; want dat is het einde!
We zien dat niet als iets dat door onze opvoeding in ons dagelijks gedrag is gebracht. We hebben een systeem van scholing dat een heel andere indruk geeft. Het is allemaal beoordeeld. En wat we doen, is dat we het kind in de gang van dit klassensysteem plaatsen met een soort van ‘kom op kleintje’, en nu ga je naar de kleuterschool. En dat is geweldig, want als je daarmee klaar bent, ga je naar de eerste klas, en kom op- eerste klas leidt naar tweede klas enzovoort, en dan verlaat je de lagere school. Nu ga je naar de middelbare school, en het komt op gang – de volgende stap komt eraan. Dan moet je naar de universiteit gaan, je studeert af, je gaat vooruit en je wordt lid van de grote wereld.
En dan kom je in een of ander systeem terecht waar je verzekeringen verkoopt. Je moet dat quotum halen, en jij gaat dat halen. En de hele tijd voel je ( hoop je) dat hét eraan komt, als je maar hard genoeg je best doet. Dat geweldige ding is het succes waar je voor werkt. Als je dan op een dag wakker wordt als je ongeveer 40 jaar oud bent, zeg je: ‘Mijn God! Ik ben gearriveerd. Joehoe. Ik ben er.’ En je voelt je niet heel anders dan wat je altijd hebt gevoeld. De spanning van hét bereikte is op zijn climax. Wat is het volgende….
En er is een lichte teleurstelling omdat je voelt dat er een hoax is. En er was een hoax. Een vreselijke hoax. Ze lieten je alles missen. We dachten aan het leven naar analogie met een reis, met een pelgrimstocht die aan het einde een serieus doel had en het ging erom dat doel te bereiken. Succes of wat het ook is, of misschien de hemel nadat je dood bent.
Maar we misten het punt de hele weg. Het was iets muzikaals en we moesten zingen of dansen terwijl de muziek werd gespeeld.